Rynek pracy w IT jest bardzo dynamiczny. Większość pracowników zmienia pracę stosunkowo często w porównaniu do innych zawodów z racji ogromnej ilości nowych ofert pracy w tym sektorze gospodarki. Headhunterzy z LinkedIn’a robią co tylko mogą aby pozyskać kolejne „dusze” dla swojego klienta. Strumień ofert pracy „dopasowanych do Ciebie” spływa do nas programistów także przez inne social media. Kuszeni nie co większymi sumami na umowie, owocami lub ciastkami co czwartek albo gamming room’em często ulegamy im, nie zawsze wiedząc co nas dalej czeka.
Jak odnaleźć swoje miejsce, gdzie naprawdę będziemy czuli się dobrze? Odpowiedź jak zawsze jest tylko jedna „To zależy!”. Zależy od Twojej aktualnej sytuacji, od poziomu Twojego intro lub ekstrawertyzmu oraz przede wszystkim od Twoich oczekiwań. W moim przypadku udało mi się przejść przez kilka różnych firm, a każda z nich była kompletnie inna od poprzedniej. Począwszy od małej, kilku osobowej firmie skończywszy na międzynarodowej korporacji wiodącej prym lidera na rynku światowym.
Postaram się Ci przedstawić plusy i minusy pracy w firmach zatrudniających kilka, kilkadziesiąt, kilkaset oraz kilka tysięcy pracowników.
Mikro firma
Mała firma z ogólne przyjętej definicji zatrudnia mniej niż 10 osób. Jeśli mówimy tutaj o firmie IT, jest to faktycznie niewiele. Najczęściej są to młode startup’y lub firmy, które dopiero startują na rynku. Mała ilość pracowników ma jeden minus — często brakuje kompetencji. Braki na stanowiskach zmuszają często do wykonywania zadań, które nie są standardowo przypisane do zawodu programisty. Kontakt z klientami, sprzedaż produktów czy też testowanie aplikacji z powodu braku profesjonalnego zespołu QA stają się codziennością. Niestety nikt nie jest alfą i omegą i ciężkie jest tworzenie dobrego oprogramowania, jeśli jesteśmy programistą, testerem, sprzedawcą i product managerem w jednej osobie.
Mała ilość współpracowników i managementu siłą rzeczy wpływa na procesy decyzyjne. Dewelopowanie aplikacji w tak małym zespole IT jest bardzo dynamiczne. Łatwo jest zmienić wymagania biznesowe czy też zaprojektować nową funkcjonalność w krótkim czasie. Szybki proces decyzyjny nie zawsze jednak jest dobry. Często rzeczy są robione „na słowo” bez odpowiedniego przygotowania oraz dokumentacji. Jako programista możesz się natknąć na tak zwaną „wiedzę plemienną” – czyli informacje, które są kluczowe do prowadzenia projektu, ale niestety nigdzie formalnie niespisane. Niestety nie jest to bolączka, tylko mikro firm, lecz też i znacznie większych. Jednak tutaj może to być znacznie częściej spotykane.
Praca w mikro przedsiębiorstwie może przynieść wymierny efekt, jeśli chodzi o awans i rozwój zawodowy. Jeśli jako programista należysz do małego zespołu, to jest znacznie większe prawdopodobieństwo, że przy nie co większym zaangażowaniu od naszych współpracowników zostaniesz dostrzeżony przez szefa lub przełożonego. Mikro firmy szybko rosną więc masz też większe szanse na objęcie posady lidera zespołu.
W tak małej firmie warto mieć osobowość ekstrawertyczną. Znacznie łatwiej jest nam wtedy nawiązać kontakt z klientem czy też wcielić się w rolę lidera zespołu. Takie umiejętności przyczynią się też do naszego sukcesu zawodowego w mikro przedsiębiorstwie. Warto pamiętać, że nasz sukces zawodowy jako programista jest uzależniony od celów firmy, w której pracujemy. W tym przypadku ekstrawertycy mają większą szansę na dopasowanie swoich celów do celów firmy.
Mała firma
Małą firmą nazywamy firmę, która zatrudnia od 10 do 50 osób. Tutaj znacznie łatwiej jest zebrać pełen zakres kompetencji w jednym zespole. Praca programisty, w porównaniu do mikro firmy, jest bardziej skoncentrowana na samym tworzeniu lub utrzymywaniu aplikacji. W gronie kilkudziesięciu osób można znaleźć sprzedawców, product managerów czy też testerów. Jednocześnie pomimo pracy na stanowisku programisty można w łatwy sposób dowiedzieć się więcej o marketingu czy też customer support. Stosunkowo płaska struktura organizacyjna nie izoluje nas, programistów od innych członków zespołu w takim zakresie jak w przypadku korporacji gdzie programista zazwyczaj nie ma możliwości uzyskania informacji o sprzedaży czy klientach.
Organizacja takiej wielkości nadal jest stosunkowo dynamiczna, jeśli mówimy tutaj o procesie decyzyjnym. Raczej wolniej niż w poprzednim przypadku, ale nadal decyzje w tak niewielkim zespole są podejmowane relatywnie szybko. Różnego rodzaju informacje są szybko komunikowane całemu zespołowi z uwagi na nieskomplikowaną strukturę organizacyjną. Z reguły jest ona trójwarstwowa — zarząd, manager, pracownicy. Pracując w takiej firmie jako programista, będziesz szybko informowany o zmianach dotyczących projektów, organizacji pracy i wielu innych rzeczach.
Kilkadziesiąt osób to nadal nie zbyt wiele, więc przy odrobinie zaangażowania będziesz w stanie dosyć szybko awansować lub rozwijać swoje umiejętności jako lider zespołu lub projektu. Analogicznie jest w przypadku mikro firm, istnieje duża szansa, że mała firma będzie się dynamicznie rozwijać i z racji dłuższego stażu pracy dostaniesz awans na wyższe stanowisko.
Średnia firma
Firmę zatrudniającą od 50 do 250 pracowników nazywamy przedsiębiorstwem średniej wielkości. W tego typu organizacji raczej nie powinniśmy się borykać ze standardowymi problemami mikro i małych firm jak braki kompetencji w zespole. Programista pracujący w tego typu firmie z reguły powinien mieć już jasno zdefiniowane obowiązki, do których raczej nie należy kontakt z klientem czy też obsługa działu sprzedaży. Może się skupić na tym, co najistotniejsze w naszej pracy, czyli na tworzeniu i utrzymywaniu aplikacji. Osoby ze skłonnościami introwertycznymi na pewno docenią ten fakt podczas wyboru miejsca pracy.
Niestety większa firma jest też mniej elastyczna i dynamiczna, jeśli chodzi o procesy decyzyjne. Rozbudowany managment oraz często złożony z wielu osób zarząd nie jest w stanie podejmować tak szybko decyzji, jak to się dzieje w przypadku poprzednich typów przedsiębiorstw. Wpływa to na dymanikę prowadzonych projektów oraz na przepływ informacji. Dobrą praktyką w takich firmach jest tworzenie procesów i dokumentów opisujących poszczególne etapy pracy. Obszerne wiki z wszystkimi informacjami odnośnie do prowadzonych projektów czy komercyjne rozwiązania do tworzenia oprogramowania powinny być już w takiej firmie standardem. Oczywiście w każdej firmie powinno się dbać o tworzenie i utrzymywanie procesów i dokumentacji projektowej tak, aby można było łatwo i szybko wdrożyć nowe osoby do zespołu. Tutaj jednak zaczyna to być koniecznością. Nie trudno zauważyć, że ilość spotkań w celu dystrybucji informacji rośnie wraz z liczbą pracowników. Liczne meetingi, na których zdajemy status projektu czy uzgadniamy niejasne założenia biznesowe, stają się codziennością.
Większa liczba współpracowników jest też większą liczbą potencjalnych konkurentów do awansu. Zaraz pojawią się głosy, że nikt tak nie myśli o swoich kolegach z pracy 🙂 Nie mniej jednak taka jest smutna prawda. Znacznie ciężej jest zdobyć stanowisko lidera zespołu, jeśli mamy wokół siebie taką konkurencję. Dodatkowo prawdopodobnie lider już istnieje w naszym zespole i jego zmiana będzie możliwa, dopiero gdy opuści to stanowisko.
Duża firma
Duża firma zaczyna się od 250 osób. Ja w tym artykule jednak chciałbym odnieść się do jeszcze większych firm, jakimi są korporacje. Bardzo często zatrudniają nawet kilka tysięcy osób, a co za tym idzie, raczej nie napotkamy się tutaj na problem braku kompetencji w naszym zespole czy też nie będziemy sfrustrowani ogromną ilością „wiedzy plemiennej” w projekcie. Jednak eliminacja problemów mniejszych przedsiębiorstw nie nie czyni jeszcze wiosny! Jak już pewnie zauważyliście, wraz ze wzrostem ilości pracowników niektóre problemy stają się mniejsze, a inne rosną do rangi bardzo irytujących.
Jednym z takich problemów jest długość procesu decyzyjnego. Im więcej osób zaangażowanych w dany proces tym dłużej on trwa. Więc jako programista w korporacji musisz się przygotować na to, że decyzja w sprawie projektu czy chociaż by nowego laptopa do pracy może być procesowana tygodniami jak nie miesiącami. Wynika to też często z międzynarodowego charakteru takich firm. Niestety praca członków zespołu pracujących w różnych strefach czasowych jest czasami znacznie wydłużona.
Nie ma jednak tego złego, co by na dobre nie wyszło 🙂 Praca w zespole międzynarodowym ma też swoje plusy. Codzienny kontakt z językiem angielskim (lub innym) na pewno nie wyjdzie Ci na złe. Oczywiście język angielski w pracy programisty to podstawa a okazja do codziennej konwersacji z pewnością da Ci więcej niż nie jeden kurs.
Duże korporacje często posiadają też duże budżety. Więc raczej nie będziesz narzekać na brak profesjonalnych narzędzi do pracy czy też słaby komputer. Szkolenia w zakresie technologii wykorzystywanych w prowadzonych projektach też nie należą do rzadkości.
Kolejnym plusem tak dużych przedsiębiorstw jest dostęp do ekspertów w swojej dziedzinie. Jak wspomniałem wcześniej, w przypadku mikro i małych firm często programista jest skazany na wykonywanie nie tylko zadań programistycznych. Tutaj sprawa wygląda oczywiście inaczej. Wieloletni pracownicy tak dużych firm często wyrastają na ekspertów w swoich dziedzinach. Nie są obciążani dodatkowymi tematami związanymi ze sprzedażą czy marketingiem i mogą się oddać w 100% temu, co do nich należy. Wiedza czerpana od takich ludzi jest czymś bezcennym.
Podsumowanie
To, w jakiej firmie chcesz pracować, powinno mieć duży wpływ na wybór pracodawcy. Warto przefiltrować oferty pracy przed wysłaniem CV do rekrutera, aby nie okazało się, że wylądowałeś(aś) w miejscu do Ciebie niepasującym. Jeśli jednak nie zamierzasz zmieniać swojego aktualnego pracodawcy, to mam nadzieję, że chociaż trochę uświadomiłem Ci, z jakimi plusami i minusami jest związana praca programisty w przedsiębiorstwie danej wielkości.
Jeśli podobał Ci się ten artykuł, to zachęcam do komentowania, udostępniania i lajkowania AraSoftware.pl 🙂